Błona śluzowa jelit, Działając prawidłowo, tworzy szczelną barierę, która kontroluje wchłanianie składników odżywczych do krwiobiegu. Jest jednak podatna na stany patologiczne, przez co częściowo strawiona żywność, toksyny i drobnoustroje mogą przeniknąć do krwiobiegu i doprowadzić do stanu zapalnego, zmian we florze jelitowej, a nawet do skomplikowanych problemów przewodu pokarmowego jak i poza nim.
Tak naprawdę każdy z nas zmaga się z pewnego rodzaju stanem nieszczelności błony śluzowej jelit, ponieważ bariera nie jest całkowicie nieprzenikalna (i tak naprawdę nie może taka być). Problem pojawia się, gdy barierę jelitową zaczynają pokonywać również szkodliwe drobnoustroje oraz toksyny, które mogą siać spustoszenie w całym organizmie. Niektórzy z nas mają predyspozycje genetyczne do chorób jelit, przez co są bardziej wrażliwi na zmiany w układzie pokarmowym. JIstnieje wiele innych czynników, które mają wpływ na zmniejszenie szczelności bariery jelitowej. Współczesne życie może być główną przyczyną nieszczelności jelit. Istnieją dowody naukowe na to, że niezdrowa dieta, tj. uboga w błonnik, bogata w cukry proste
i tłuszcze nasycone, może zainicjować proces chorobowy. Nadużywanie alkoholu i stres również zaburzają równowagę mikrobiologiczną jelit.
„Nieszczelność jelit” odgrywa rolę w niektórych problemach jelit, takich jak celiakia , choroba Leśniowskiego-Crohna i zespół jelita drażliwego (IBS). Niektóre badania wykazują, że nieszczelne jelito może być powiązane z innymi chorobami autoimmunologicznymi (toczeń, cukrzyca typu 1, stwardnienie rozsiane), zespołem przewlekłego zmęczenia, fibromialgią, zapaleniem stawów, alergiami, astmą, trądzikiem, otyłością, a nawet chorobami psychicznymi.
Jak radzić sobie z zaburzeniami jelitowymi?
Przywrócenie jelit do stanu równowagi (tzw. eubiozy) jest często wstępnym etapem leczenia chorób przewlekłych przez specjalistów. Kluczowe jest wykluczenie z diety produktów, które mogą powodować nietolerancję lub alergię pokarmową, a w efekcie prowadzić do stanów zapalnych. Do najczęstszych produktów można zaliczyć: alkohol, kawa, ostre przyprawy, częste alergeny: orzechy, skorupiaki, jaja, mleko, gluten oraz produkty mleczne, grzyby, warzywa kapustne czy strączkowe. W przypadku stanów zapalnych zaleca się wykluczenie z diety produktów, które wywołują nietolerancję (np. gluten, mleko inne cukry). Nietolerancja taka powinna zostać potwierdzona badaniami (wodorowe testy oddechowe). Ponadto zaleca się wykluczenie z diety cukrów prostych, pokarmów wysoko-przetworzonych oraz wprowadzenie większej ilości błonnika, zwłaszcza rozpuszczalnego oraz co najmniej 2 litrów wody.
Dobrym pomysłem jest też stosowanie specjalistycznych preparatów dostępnych w aptekach. Spożywanie zbyt małej ilości błonnika może potęgować problemy jelitowe, ponieważ jest niezwykle ważny dla utrzymania ich zdrowia. Należy zwrócić uwagę, że w przypadku problemów jelitowych, zalecany jest błonnik rozpuszczalny, który w przeciwieństwie do błonnika nierozpuszczalnego nie drażni jelit i nie powoduje wzdęć. Ciekawym składnikiem, jest również np. laktoferyna – to endogenne białko o silnych właściwościach przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych a nawet przeciwnowotworowych. Jest obecna w neutrofilach oraz we wszystkich wydzielinach ssaków, także w siarze i mleku. Posiada zdolność wiązania, transportu i uwalniania żelaza w komórkach organizmu ludzkiego, dzięki czemu ułatwia transport żelaza i pomaga radzić sobie w przypadku problemów z jego wchłanianiem. W niektórych przypadkach zaburzeń jelitowych zaleca się również stosowanie leków rozkurczowych łagodzących dyskomfort lub po kontakcie ze specjalistą – leków do immunoterapii, kortykosteroidów lub antybiotyków.❅
Bibliografia
- Harvard – Health
- Leaky Gut As a Danger Signal for Autoimmune Diseases. Frontiers in Immunology, May 2017.
- The intestinal epithelial barrier: a therapeutic target?Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, November 2016.
