Luty, czas kiedy mamy już dosyć ponurych dni, kiedy z tęsknotą wypatrujemy wiosennych promyków słońca i kiełkujących roslin. Barwnym przerywnikiem tej szarej rzeczywistości są Walentynki, ale żeby je przedłużyć polecam zaopatrzyć się w kolorowe owoce i warzywa aby wspólnie kucharzyc z ukochaną osobą. Wyjdzie nam to na zdrowie, gdyż zawarte w nich związki bioaktywne zwane flawonoidami mają właściwości antyutleniające, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, detoksykujące.
Flawonoidy nadają roślinom barwę i pełnią w nich wiele innych istotnych funkcji. Głównym źródłem flawonoidów w diecie są warzywa (przede wszystkim cebula, pomidory, papryka, brokuły) i owoce (owoce cytrusowe, jabłka, jagody, czarne porzeczki czy winogrona). Występują one również w niektórych zbożach, nasionach roślin (szczególnie strączkowych), przyprawach, a także w czerwonym winie, herbacie (zwłaszcza zielonej), kawie i kakao. Szczególnie bogate we flawonoidy (ok. 1 g/l) są czerwone wino i sok z owoców grejpfruta. Najwięcej związków flawonoidowych zawiera jednak gorzka, ciemna czekolada (>70% kakao).
Spożywanie leków pochodzenia roślinnego, np.: wyciągów z ziół (kwiatostan i owoce głogu, kwiat bzu czarnego, kwiatostan lipy), paraleków czy odżywek z owoców cytrusowych (np. ekstrakt z grejpfruta) zwiększa ilość flawonoidów w codziennej diecie.
Flawonoidy wchodzą w skład wielu ziołowych preparatów stosowanych w leczeniu chorób serca i naczyń krwionośnych, (np. rutyna, diosmina, hesperydyna), schorzeniach wątroby (np. sylimaryna) czy w profillaktyce i łagodzeniu objawów menopauzy (np. izoflawony –genisteina).
Flawonoidy wykazują działanie:
- przeciwzapalne,
- przeciwnowotworowe,
- przeciwmiażdżycowe
- antyagregacyjne (osłabiające zdolność płytek krwi do tworzenia skrzeplin),
- antyarytmiczne,
- hipotensyjne (obniżające ciśnienie tętnicze krwi),
- rozkurczowe,
- moczopędne,
- detoksykujące,
- przeciwbakteryjne,
- przeciwwirusowe,
- przeciwalergiczne.
Zjawisko tzw. francuskiego paradoksu również potwierdza rolę flawonoidów. Francuska dieta obfituje w tłuszcze, szczególnie masło, jednak Francuzi rzadko chorują na miażdżycę. Prawdopodobnie odpowiedzialna jest za to dieta bogata we flawonoidy z warzyw, owoców i czerwonego wina, które zapobiegają utlenianiu cholesterolu LDL, jego osadzaniu się w ścianach tętnic oraz zwiększają stężenie „dobrego” cholesterolu HDL.
Polecam więc dietę na ten ponury okres, bogatą w kolorowe owoce i warzywa, zakrapiane lampką czerwonego wina.
Przepis na szybkie danie z dużą zawartością flawonów
- 3 pomidory
- 1 bakłażan
- 1 cukinia
- 1 czerwona cebula
- pół pęczka szparagów (lub dowolna ilość)
- 5 ząbków czosnku
- 1 łyżka soku z cytryny
- 1/2 łyżeczki ostrej papryki w proszku
- 150-180g makaronu ryzowego
- sól i pieprz do smaku
Wszystkie warzywa pokroić w kostkę, bakłażana kroić wzdłuż na pół i nacinać miąższ w kratkę, wyłozyc na blachę z papierem do pieczenia i wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni z opcją z termoobiegiem.
Piec 15 minut. Po tym czasie przewrocić wszystkie warzywa na drugą stronę i piec kolejne 8 do 10 minut. Trzeba sprawdzać co jakiś czas czy się nie przypalają. W międzyczasie ugotować makaron. Kiedy warzywa są upieczone, poczekać aż przestygną. Pomidory obrać ze ze skórki, a czosnek z łupin. Blendować wszystkie pomidory i 5 ząbków czosnku na sos wraz z sokiem z cytryny, solą do smaku i papryką w proszku. Takim sosem polać makaron. Dodać pieczone warzywa.Mozna dać startą skórkę od bakłażana. Gotowe danie z flawonami❅
Aneta Szarek, zielarka